Evaluatiemodel Kirkpatrick: de beste manier om leerinterventies te evalueren!
Wat zijn de vier levels van het evaluatiemodel van Kirkpatrick?
De vier levels van Kirckpatrick is een evaluatiemodel voor het evalueren van leerinterventies. Je kijkt daarbij naar de vraag hoe succesvol een training of leerinterventie is geweest.
De vier levels van Kirkpatrick
Waarom de vier levels van het evaluatiemodel?
De vier levels van Kirckpatrick helpen je om voorafgaand aan een training of leerinterventie te bepalen hoe je het effect daarvan gaat meten. Denk aan een evaluatieformulier, 360 feedback, examen of anderszins. Uiteindelijk wil je natuurlijk dat een leerinterventie een probleem oplost. De vier levels van Kirkpatrick geven je dus a) inzicht in de effecten van de leerinterventie op 4 niveau’s en b) door de extra evaluatie(s) verleng je ook het leereffect.
Hoe werken de vier levels van Kirkpatrick?
Het evaluatiemodel bestaat uit vier levels of niveaus. Het verhaal dat vroeger rondging is dat je aan niveau 1 moest hebben voldaan voordat je op niveau 2 kon meten. Gelukkig is dat idee ondertussen wat achterhaald. Hoe hoger je komt op het niveau van evaluatie hoe moeilijker dit doorgaans is te meten. Er kunnen immers variabelen zijn waar je niet altijd invloed op hebt. Denk aan ziekte van medewerkers of projecten die meer of minder voorrang krijgen. Zie hiervoor ook mijn blog over macht. Onderstaand een uitwerking van de niveau’s.
Level 1: Het reactie niveau
Hier meet je middels een evaluatie hoe mensen de leerinterventie hebben ervaren. Je zult ze vast kennen, de bekende evaluatieformulieren. Vonden de deelnemers het een prettige leerinterventie? Is het toepasbaar in hun eigen werk, enz. Doorgaans vindt deze evaluatie direct of maximaal binnen één week van de leerinterventie plaats.
Voorbeelden van evaluaties op niveau 1 zijn;
- Papieren evaluatieformulieren
- Digitale evaluatieformulieren
- Evaluatie flip-over in de training
Level 2: Het leerniveau
Hier wil je weten of mensen iets geleerd hebben en wat ze geleerd hebben. Middels bijvoorbeeld een examen of toetsmoment kom je daarachter. Je kunt hierbij kijken naar kennis, inzicht en attitude ten opzichte van het behandelde onderwerp. Maar zeker ook of mensen geloven dat ze nu in staat zijn om de taak zelfstandig en succesvol uit te voeren (self-efficacy) en of ze van plan zijn de taken ook toe te gaan passen. Doorgaans vindt deze evaluatie 1 tot 3 maanden na de leerinterventie plaats.
Voorbeelden van evaluaties op niveau 2 zijn;
- Schriftelijk examen
- Mondeling examen
- Praktijk opdracht
Level één en twee zijn evaluatie niveaus die betrekking hebben op de effecten van de leerinterventie op de deelnemers. Wat hebben ze ervan geleerd en welk effect heeft de interventie op hen gehad. Level drie en vier die hierna worden besproken hebben vooral effect op organisatieniveau. Levert de leerinterventie een oplossing voor het vraagstuk?
Level 3: Transfer of gedragsniveau
Level drie gaat over het gewenste gedrag dat medewerkers op de werkvloer laten zien. . Dit gewenste gedrag is dus een eerste zichtbare signaal waarmee het benoemde probleem of doel zou moeten worden opgelost. Je kijkt hier dus naar gedrag, kennis, inzicht of attitude dat mensen vertonen. Ook van belang hier is om te middels de cirkel van Romiszowski te kijken of omgevingsfactoren dit nieuwe gedrag ook toelaten. Dit level evalueer je doorgaans 3 tot 6 maanden na de leerinterventie.
Voorbeelden van evaluaties op niveau 3 zijn;
- 360 graden feedback formulieren
- Evaluaties van klanten
- Rapportages of stukken waarin kennis, kunde of gedrag zichtbaar wordt
Level 4: Resultaten
Level vier gaat over het effect van de leerinterventie op het probleem of vraagstuk waarvoor de interventie is ingezet. Is bijvoorbeeld de omzet, klanttevredenheid, kwaliteit van de (..) gesprekken gestegen? Hier kijk je dus of je de leerinterventie je probleem heeft opgelost of je ambitie heeft gerealiseerd. Doorgaans vindt deze evaluatie 6 tot 12 maanden na de leerinterventie plaats.
Voorbeelden van evaluaties op niveau 4 zijn;
- Monitoren van KPI’s
- Financiële data bekijken
- Klanttevredenheidsonderzoeken
Level 5: ROI (Bonus)
Level 5? De laatste jaren neemt de vraag naar het inzichtelijk maken van de Return On Investment van opleidingsactiviteiten toe. Heel eerlijk gezegd ben ik deze vraag nog niet tegengekomen. Echter bij grote leertrajecten waar heel veel geld mee is gemoeid kan ik me daar iets bij voorstellen. De ROI berekening voor een leerinterventie van 2500 euro is iets minder noodzakelijk dan de ROI berekening van een leerinterventie van een multinational die 250,000 euro investeert.